ข้อมูลพืช
มะยมทอง
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Glochidion
mirabilis
วงศ์ Phyllanthaceae
ชื่ออื่น ๆ มะยมทอง มะยมผา มะยมฉัตร
มะยมหิน มีลักษณะใบย่อย
เมื่อยังเล็กใบจะเป็นทรงรีปลายมน ใบสีแดงเป็นมัน
เมื่อต้นใหญ่ใบจะเปลี่ยนรูปเป็นใบรีปลายแหลม มีคู่ใบเยอะ
ออกดอกแทงเป็นช่อดอกเหมือนน้ำพุที่ปลายยอด
ช่อสูงแตกแขนงมีใบประกอบช่อดอกเป็นใบเล็กๆ ออกดอกตามก้านช่อ ติดเมล็ดขนาดเล็ก
ไม่มีเนื้อหุ้มมากพอให้กินได้
มะยมหินมีลำต้นเป็นโขดอวบอ้วนไว้สะสมน้ำและอาหารเพราะอาศัยอยู่บนเขาหินปูนเกาะตามก้อนหินและทุกปีต้องเผชิญกับช่วงแห้งแล้ง
จึงสะสมน้ำและอาหารไว้ใช้ในยามฤดูแล้ง
โดยจะทิ้งใบทั้งหมดและหยุดกิจกรรมทุกอย่างพักตัวรอจนกว่าจะถึงฤดูฝนครั้งหน้า
เพื่อจะกลับมาเติบโตอีกครั้ง
โคนต้นพองออกเป็นหัว
ใบคล้ายมะยม มีใบอ่อนสีแดงและสีเขียว มีหลายคนสับสนว่าตกลงมะยมเงินกับมะยมทองเป็นชนิดเดียวกันหรือไม่
คำตอบคือชนิดเดียวกัน สีใบอ่อนไม่ได้แยกความแตกต่างอะไรของชนิด บางต้นยอดสีแดง
บางต้นยอดสีเขียว ยอดอ่อนสีแดงเรียกมะยมทอง ยอดอ่อนสีเขียวเรียกมะยมเงิน
แล้วถามว่าใช้แยกชนิดได้หรือไม่ ในเมื่อสียอดต่างกัน ตอบว่าไม่ได้
สียอดไม่ใช่ลักษณะความต่างที่สำคัญแม้แต่น้อยเลยในทางพฤกษศาสตร์ ไม่มีความเสถียร
บางครั้งในที่เดียวกัน จากต้นแม่เดียวกันลูกก็มีทั้งยอดแดงและยอดเขียว
ยิ่งไปกว่านั้นคือในต้นเดียวกัน บางครั้งออกยอดมาก็แดง บางครั้งก็เขียว
สียอดอ่อนสีแดงเป็นแค่วิวัฒนาการที่มาหลอกแมลงว่าเป็นใบแก่ ไม่ใช่ยอดอ่อน
ซึ่งบางครั้งแร่ธาตุสารอาหารเปลี่ยนสียอดอ่อนก็เปลี่ยน
และสุดท้ายเมื่อใบแก่ก็จะเป็นสีเขียวทั้งหมด
แหล่งกระจายพันธุ์ มะยมหินชนิดนี้กระจายตัวทั่วภูมิภาคประเทศไทย
มีตั้งแต่เหนือจรดใต้ มีในพม่า ลาว กัมพูชา จนถึงมาเลเซีย ชนิดเดียวกันทั้งหมด
พบที่วนอุทยานถ้ำเพชรถ้ำทอง อำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์
ในระบบนิเวศเขาหินปูนด้วยเช่นกัน
ที่มาของเรื่องและภาพ : “มะยมทอง” https://th.wikipedia.org/wiki
สืบค้นเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2567